Chalcedon
krzemiany
trygonalny
SiO2
6,5 do 7 w skali Mohsa
2,65 g/cm3
brak
bezbarwna, biała, brązowa, zielona, niebieska
woskowy, tłusty
Chalcedon występuje w skałach wulkanicznych, takich jak melafirach,
bazaltach, ryolitach, andezytach, dacytach; stanowi produkt wietrzenia
serpentynitów, niekiedy powstaje w wyniku przekrystalizowania opalu;
występuje na całej Ziemi, w takich krajach jak Urugwaj, Brazylia, Arabia
Saudyjska, Rosja, Kazachstan, Mongolia, Kanada, Szkocja, RPA, USA,
Słowacja, Niemcy, Rumunia, Islandia; w Polsce również jest spotykany w
okolicach Szklar, Złotoryi i Lwówka, Wałbrzycha
Chalcedon jest popularnym minerałem z grupy krzemianów, jest jedną z
głównych odmian krzemionki; często tworzy żyły, geody, a niekiedy
konkrecje; stanowi składnik wielu skał, np. chalcedonitów, jaspisów,
lidytów, krzemieni; charakteryzuje się woskowym i tłustym połyskiem,
brakiem łupliwości oraz muszlowym lub nierównym przełamem; znanych jest
wiele odmian chalcedonu, np. mleczny, żółty lub niebieski, a także
noszących własne nazwy, np. agat, agat mszysty, chryzopraz, praz,
heliotrop, karneol, onyks, sard, sardonyks, plazma, damsonit; obecnie
jest znanym i cenionym kamieniem kolekcjonerskim i ozdobnym
wykorzystywanym do produkcji różnego rodzaju biżuterii, produkuje się z
niego ozdobne moździerze kuchenne lub kule do młynków kulkowych i
ozdobne okładziny
Nazwa pochodzi od miasta Chalkedon (ówczesny Konstantynopol) położonego
nad Bosforem; jest to jeden z minerałów, który był wykorzystywany
najwcześniej, ponieważ badania archeologiczne potwierdzały, że
wykorzystywano go już 8000 lat temu do produkcji prymitywnych narzędzi
oraz był materiałem rzeźbiarskim; pieczęcie chalcedonowe używane do
wykonywania rzeźb woskowych zostały odkryte przez archeologów już w 1800
roku p.n.e; chalcedon był idealnym materiałem, ponieważ wosk nie
przyklejał się do powierzchni kamienia; te pieczęcie chalcedonowe były
używane w Pałacu w Knossos w epoce brązu ludu minojskiego lub
współczesnej Krecie; pierścienie chalcedonowe odkryto na szlakach
handlowych w Azji Środkowej oraz na tradycyjnych pieczęciach noży w
starożytnym Afganistanie; niebieski chalcedon jest najbardziej znany z
biżuterii - wygląda prawie jak pływający kawałek nieba wyrzeźbiony w
pierścionku, naszyjniku lub bransoletce; chalcedon to popularny kamień
do rzeźbienia kamei, czyli płaskorzeźby przedstawiającej sceny lub
portrety, kontrastujące warstwy kamienia w różnych kolorach pozwalają na
tworzenie skomplikowanych i szczegółowych projektów