Kalcyt
węglany
trygonalny
CaCO3
3 w skali Mohsa
2,6 do 2,8 g/cm3
doskonała łupliwość
bezbarwna, biała, żółta, brązowa, czerwona, zielona, czarna
szklisty
Jest jednym z najpopularniejszych minerałów występujących na naszej
planecie; jest składnikiem między innymi skał osadowych, marmurowych;
występuje w naciekach jaskiniowych (stalagmity, stalaktyty, stalagnaty),
oolitach, dolomitach, marglach, zieleńcach, fyllitach i skarlenach; może
występować również jako spoiwo w piaskowcach i zlepieńcach; znajduje się
w Europie (Niemcy, Francja, Szwajcaria, Czechy, Wielka Brytania,
Irlandia), w Ameryce Północnej (USA, Meksyk, Kanada), Afryce (Namibia),
Azji (Rosja); w Polsce kalcyt jest spotykany na Dolnym Śląsku, w
Karpatach, Tatrach, Górach Świętokrzyskich
Zazwyczaj przyjmuje bezbarwną barwę (inne zabarwienia związane są z
występowaniem różnych zanieczyszczeń); naturalnie tworzy bardzo dużo
różnych form krystalicznych (około 2000), najpopularniejszymi są
skalenoedry, słupy i romboedry; wykazuje się fluorescencją (czerwoną,
żółtą lub niebieską); wykazuje się dwójłomnością, czyli posiada zdolność
podwójnego załamania promieni światła na dwa spolaryzowane promienie;
wykorzystywany jest w budownictwie do produkcji wapna i cementu
Nazwa tego minerału pochodzi od grackiego słowa chalix, które oznacza
wapno, co nawiązuje do tradycyjnej metody wykorzystywania tego minerału;
zastosowania kalcytu: przemysł papierniczy (jako materiał wypełniający i
powłokowy, dzięki temu powierzchnia jest utwardzona, wygładzona i
ujednolicona kolorystycznie, pozwala na szybkie suszenie papieru dzięki
właściwościom absorpcji oleju, dlatego jest używany do produkcji gazet,
czasopism i papieru wysokiej jakości, jest stosowany jako materiał
wypełniający na bibułce papierosowej), przemysł farbiarski (służy do
zastąpienia materiału pigmentowego i zapobiegania zużyciu stali,
zapewnia podwyższoną odporność na wodę i środki chemiczne); przemysł
oponiarski (jako materiał wypełniający, pozwala na długą eksploatację
opony bez utraty miękkości); przemysł tworzyw sztucznych (jako materiał
wypełniający, ponieważ łatwo wychodzi z formy i pozwala na uzyskanie
wszędzie takiej samej grubości, zapewnia jednocześnie twardość i
elastyczność, jest odporny na wysoką temperaturę); karma dla zwierząt
(jako materiał wypełniający, ponieważ umożliwia wzrost kości i zębów
zwierząt); rolnictwo (w celu uzyskania dobrych i obfitych produktów z
gleby kwaśnej konieczne jest podawanie wapnia w obfitych ilościach, w
ten sposób poprawia się życie organizmów w ziemi, a pH wynosi 6-7,5);
przemysł ceramiczny (szkodliwe działanie SiO2 zawartego w podłożu usuwa
się poprzez dodanie go do zaczynu kafelkowego, CaO zwiększa wytrzymałość
materiału ceramicznego); kopalnia węgla (służy do zapobiegania wybuchowi
pyłu węglowego i rozprzestrzenianiu się płomienia z materiałów
wybuchowych); wszystkie naturalne wody zawierają rozpuszczony wapń i
dwutlenek węgla, a ich stężenie jest szczególnie wysokie w wodzie
morskiej; wiele zwierząt morskich, w tym koralowce, ślimaki, małże,
glony i mikroskopijny plankton, używa kalcytu i aragonitu do formowania
swoich skorup i twardych części