Markasyt
siarczki
rombowy
FeS2
6 do 6,5 w skali Mohsa
4,89 g/cm3
wyraźna
jasnożółta z odcieniem zielonkawym
metaliczny
Markasyt tworzy się w niskich temperaturach z kwaśnych roztworów
wodnych, głównie w pobliżu powierzchni ziemi, a rzadziej z wód
termalnych głębinowych, może zastępować wapienie i dolomity, powstając z
niskotemperaturowych hydroterm, które usuwają część wymienionych skał;
często towarzyszy pirytowi, choć jest dużo od niego rzadszy; występuje w
wielu miejscach na Ziemi, takich jak USA, Wielka Brytania, Chile, Rosja,
Hiszpania, Belgia; w Polsce można go znaleźć w okolicach Turoszowa,
Nowej Słupi, w Pomorzanach k. Olkusza, w kopalniach rudy miedzi (KGHM PM
S.A.) koło Lubina
Markasyt pochodzi z grupy siarczków; je¬go kryształy, oglądane z
zewnątrz mogą mieć po¬stać płaskich płytek albo piramid; czasami
krysz¬tały markasytu łączą się w skupienia na kształt włóczni, ściany
kryształów markasytu mogą też mieć zakrzywione płaszczyzny;
charakteryzuje się metalicznym połyskiem, niewyraźnym przełamem oraz
wyraźną łupliwością; jest wykorzystywany w przemyśle chemicznym do
produkcji kwasu siarkowego, jest źródłem żelaza, wykorzystuje się go do
produkcji wszelakiego rodzaju ozdób wewnętrznych i zewnętrznych
Nazwa pochodzi od arabskiego słowa marqasitae, bądź perskiego marcasisa,
w ten sposób określano markasyt jak i piryt, choć ten przejął potem
swoją osobną nazwę; dopiero w 1845 roku zaczęto odróżniać ten minerał
oraz bliźniaczy piryt, pomimo tego, że nie jest to drogi minerał, jest
bardzo trudny w obróbce, ponieważ ma wysoko tendencję do rozpadania się
w trakcie formowania; według znalezisk archeologicznych pochodzenie i
zastosowanie biżuterii z markasytami sięga starożytnych cywilizacji
greckich; uważa się, że Grecy są pod tym względem pionierami, natomiast
Inkowie z Ameryki Południowej używali kamieni markasytów w szerokim
asortymencie przedmiotów, w tym przedmiotów dekoracyjnych i biżuterii;
biżuteria markasytowa zyskała ogromną popularność w epoce
wiktoriańskiej; uważano, że jest to dyskretna alternatywa dla bogatej
biżuterii ozdobionej masywnymi diamentami lub innymi kolorowymi
kamieniami; w wielu kulturach autentyczne kamienie markasytowe lub
biżuteria z markasytami były przekazywane z pokolenia na pokolenie jako
pamiątka