Tlenek jodu (V)
stały
I2O5
4,98 g/cm³
biała, srebrzysta
Nieorganiczny związek z grupy tlenków, w którym jod występuje na piątym
stopniu utlenienia; jest najtrwalszy spośród tlenków fluorowców i jako
jedyny tlenek w tej grupie ma dodatnie ciepło tworzenia (43 kcal/mol);
jest też jedynym tlenkiem fluorowca na piątym stopniu utlenienia oraz
jedynym prostym tlenkiem jodu (pozostałe związki jodu z tlenem są
związkami złożonymi i zawierają atomy jodu na różnych stopniach
utlenienia); tworzy białe, higroskopijne kryształy, które dobrze
rozpuszczają się w wodzie i kwasie azotowym; jest silnym utleniaczem
Jest wykorzystywany jako utleniacz, do wykrywania tlenku węgla (CO)
poprzez ilościowe utlenienie go do dwutlenku węgla z wydzieleniem jodu
dającego się oznaczyć poprzez miareczkowanie roztworem tiosiarczanu
sodu, oraz do usuwania tlenku węgla w celu oczyszczania powietrza i
poprawy jego ogólnej jakości
Został odkryty niezależnie przez Josepha Louisa Gay-Lussaca i Humphrya
Davy’ego w 1813 roku; tlenek jodu (V) otrzymuje się poprzez odwodnienie
kwasu jodowego w temperaturze ponad 170 oC